Oddział PTT w Bielsku-Białej

Minął kolejny dzień czerwca 2013 roku, dzień prawdziwie turystyczny, górski, spędzony aktywnie w sercu Małej Fatry na Słowacji.
Trasa wycieczki zaplanowana i w pełni zrealizowana była następująca: Terchová hotel „Diery” (565 m n.p.m) – Dolné diery – Horné diery – Malý Rozsutec (1343 m n.p.m) – Sedlo Medzirozsutce – Sedlo Medziholie – Štefanová (631 m n.p.m).
Liczna grupa turystów z Bielska-Białej i okolic świetnie poradziła sobie z przejściem zaplanowanej i jakże atrakcyjnej trasy. Wyznaczyły ją dzisiaj szlaki: niebieski i zielony.
Drabiny i drabinki wśród licznych wodospadów pełnych szumiącej wody (dwa wodospady w Dolnych dierach i aż dziewięć wodospadów w Hornych dierach), żelazne mostki, zabezpieczenia łańcuchowe na śliskich od wilgoci skałach, czy wreszcie ostre podejście na szczyt Małego Rozsutca przy użyciu ułatwień w postaci grubych łańcuchów, bardzo pomogły nam zrealizować zamierzoną trasę. Dodatkowo były też dla nas nie lada atrakcją, której w naszych Beskidach po prostu brakuje.
Po przejściu trasy Janosikowymi dierami (Dolné diery – Horné diery) pod prąd potoku zwanego Hlboký potok, odetchnęliśmy chwilę w słońcu na polanie o wdzięcznej nazwie Pod Tanečnicou. Czekało nas wkrótce ostre podejście na szczyt Małego Rozsutca, co też oznaczało, że siły i kondycja powinny być na tym odcinku niezawodne. Na szczyt Małego Rozsuta wchodziliśmy „na raty”, dzięki czemu raczej udało nam się uniknąć zatorów, zwłaszcza w miejscu z łańcuchami. Ze szczytu widzieliśmy morze gór, pełno ich było naokoło nas. Na jedną z nich napatrzeliśmy się do woli, a był to bliski sąsiad Małego Rozsutca czyli Veľký Rozsutec. Tak naprawdę jest on wielki, bo liczy aż 1610 m n.p.m. i jest widoczny z wielu bliskich nam beskidzkich szczytów. Dzisiaj mieliśmy go w zasięgu ręki i trochę powzdychaliśmy do niego myśląc, że trzeba będzie powrócić tu w czasie, kiedy będzie on udostępniony turystom. Nastąpi to niebawem, bo już od 15 czerwca. Dodać jeszcze trzeba, że ze szczytu Małego Rozsutca widzieliśmy ciemne chmury i słyszeliśmy pomrukiwania burzy gdzieś tam za Wielkim Choczem. Podczas gdy w Polsce, w Warszawie i wielu innych miejscowościach szalały potężne burze z ulewami i powodziami, to tu na Słowacji w Małej Fatrze, obyło się bez burzy i deszczu. Było spokojnie.
Mieliśmy więc tym razem wielkie szczęście do pogody. Była ona wprost wymarzona, jeszcze wiosenna, a już jakby letnia. Pozwoliła nam nacieszyć się nie tylko górami Małej Fatry, ale i niezwykłym bogactwem otaczającej górskiej przyrody. Pozwoliła również odpocząć na zielonej trawce na polanie pod Małym Rozsutcem i w urokliwym miejscu na przełęczy Medziholie, co tego rodzaju odpoczynek ostatnio był rzadkością. Kanapki wyjęte z plecaka miały w tej górskiej scenerii wyjątkowo dobry smak.
A jeśli chodzi o przyrodę, to trzeba zanotować, że w części skalistej można było zauważyć kwitnące goryczki, na łąkach liczne storczyki, pojawiła się też wełnianka szerokolistna. Przy szlaku do Sedla Medziholie zakwitł czosnek niedźwiedzi, który ożywił swoim zapachem tę leśną trasę. Czosnku niedźwiedziego było dużo, ale niedźwiedzi na szczęście nie było…
Kotłowało nam się dzisiaj w głowach i myślach od tylu atrakcji. Ci, którzy byli dzisiaj na Małym Rozsutcu po raz pierwszy w życiu, z pewnością nie żałowali trudu wycieczki. Jednym z nich był kolega z naszego Oddziału PTT – Andrzej, liczący prawie 76 lat. Jak widać, na wejścia na nowe górskie szczyty nigdy nie jest za późno!
Dodam jeszcze, że wyjechaliśmy autokarem z Bielska-Białej o godzinie 7:00, a powróciliśmy o 19:30. Sam przejazd w obie strony przez Żywiec, Milówkę, Laliki, Zwardoń, Żylinę i Terchovą też był interesujący, gdyż po obu stronach autokaru towarzyszyły nam góry, a w górach dalsze góry. Było na co popatrzeć!
Tak minął dzień… Czy warto się obejrzeć za nim…? Warto!
Dzięki staraniom Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego Oddział w Bielsku-Białej przeżyliśmy wycieczkę, którą z pewnością będziemy długo i mile wspominać.

CS
.

uczestnicy wycieczki po zejściu do Stefanovej

Wyjazd do Rumunii to już historia i jedyne co pozostaje uczynić, to opisać pokrótce wszystko co widzieliśmy i co nas spotkało. Niewątpliwie kraj, w którym spędziliśmy ostatni tydzień to obfitość kontrastów, sąsiadujących ze sobą pełnych przepychu monastyrów i koczowniczych obozowisk Romów. Czas zdaje się tu płynąć inaczej, jakby wolniej, a rytm dnia na prowincjach wyznaczają przemarsze pasterzy owiec i powracających samowolnie środkiem drogi krów. Tu nikogo nie dziwi furmanka z sianem w centrum Suczawy czy prowizoryczne szałasy Romów sklecone z fragmentów płotów i skrawków papy, podczas gdy kilkadziesiąt kilometrów dalej można przejechać wzdłuż alei naszpikowanej willami zdobionymi tak, jakby mieszkali w nich członkowie rodziny królewskiej.
Zwiedzanie Rumunii rozpoczęliśmy od Oradei, położonej tuz za granicą z Węgrami. Nie jest to miasto wybitnie nastawione na turystów, jednakże daje przedsmak tego, co oferuje przybyszom cały kraj. Drugi dzień, po nocy spędzonej w namiotach, przeznaczyliśmy przede wszystkim na zwiedzanie malowniczej Sighisoary, wpisanej na listę zabytków Unesco, a także zamku Draculi w Bran. Kamienice wewnątrz zabytkowego centrum pierwszego z miast, otoczonego systemem murów i baszt, emanują szeroką paletą barw, a widok jednej z wież rozciąga się na całą okolicę. Warto nadmienić, że w Sighisoarze urodził się hrabia Dracula. Późnym popołudniem dotarliśmy do jego zamku w Bran i zwiedzaliśmy miejsce, w którym większość część swojego życia spędził mroczny władca Siedmiogrodu. Wieczorem dotarliśmy w okolice Victorii, małej miejscowości położonej u podnóża gór Fogaraskich.
Kolejnego dnia podzieliliśmy się na dwie grupy. Troje z nas, Darek, Monika i Łukasz, ruszyło czerwonym szlakiem w kierunku najwyższego szczytu Rumunii. Niestety z powodu trudnych warunków pogodowych i sporych ilości śniegu nie udało się zdobyć szczytu. Pozostała część ekipy udała się do Sibiu. Zwiedziliśmy tam ciekawe centrum miasta, złożone z trzech rynków, pełnych zabytków i muzeów. Jedno z nich, Muzeum Sztuki Użytkowej, obejrzeliśmy z przyjemnością.
Czwarty dzień to wyprawa serpentynami w góry, nad malownicze, położone na wysokości 2044 m.n.p.m. jezioro Balea Lac i przejazd w kierunku Suczawy, gdzie czekała na nas Bukowina, naszpikowana monastyrami. W drodze nad jezioro miała miejsce zabawna sytuacja. Uwagę Tomka i Ali przykuły piękne czapki stylizowane na ludowe nakrycia głów. Już wyciągali portfele kiedy okazało się, po sprawdzeniu metki, że owe czapki produkowane  są w Bielsku-Białej.
Po krótkim pobycie w Suczawie i obejrzeniu ruin zamku, kolejny dzień wypełniło zwiedzanie monastyrów w Drogomirnej, Voronecie i Gurze Humorului. Na kolejny nocleg udaliśmy się do miejscowości Nowy Sołoniec, zamieszkanej tylko przez Polaków. Niesamowite wrażenie wywołują starsi ludzie mówiący biegle po polsku i dzieci wołające z daleka na przywitanie w ojczystym języku. Tego dnia świętowaliśmy kolejne osiemnaste urodziny Darka. Nie obyło się bez gromkiego 'sto lat’, życzeń i lokalnego wina.
Nasz ostatni dzień pobytu w Rumunii wypełniło zwiedzanie kopalni soli w Kaczykach oraz Wesołego Cmentarza w Sapancie. To jedyne takie miejsce w Europie, gdzie wszystkie nagrobki, wykonane przez jednego artyste, w zabawny sposób pokazują historię zmarłego, wierszem opisując kim był i jak zmarł.
Bez cienia przesady mogę przyznać, że wyjazd był udany, sporo zwiedziliśmy i zobaczyliśmy. Nie sposób w tym miejscu zaznaczyć, że gdyby nie ludzie, którzy ze mną pojechali i fantastyczny kierowca Maciek, ten wyjazd nie byłby tak pełen wrażeń.

Robal
.

PS. Dla mnie jeszcze z innego powodu Rumunia okazała się atrakcyjna. Sfotografowałem dokładnie 111 chrząszczy, motyli i pluskwiaków, z których co najmniej kilkanaście nie występuje w Polsce. 🙂
.

ekipa wyprawowa nad Bâlea Lac

„Naprzeciw Tatr, między doliną nowotarską a wężowatą kotliną Raby, wspięło się gniazdo dzikich Gorców. Od romantycznych Pienin odciął je wartki kamienicki potok, a od spiskiej krainy odgraniczył je bystry Dunajec. Samotnie stoją nad wzgórzami. A wyżej jeszcze nosi głowę ociec ich rodu, zasępiony Turbacz. Nie wiadomo, kto go chrzcił i skąd mu to miano. Może stąd, że turbanem mgły przed deszczem owija łysą głowę, albo raczej, że widywano go zawsze w turbacji wiecznej.”

(Władysław Orkan „W Roztokach”)
.

Ich nieodparty urok sprawia, że wraca się tu stale. Wróciliśmy więc na Turbacz dokładnie po trzech latach. Zatęskniliśmy za nim, za pięknymi Gorcami, za jeszcze piękniejszymi panoramami, które przy odrobinie szczęścia towarzyszą turystom wędrującym po rozlicznych szlakach tej grupy górskiej.
Wyjechaliśmy z Bielska-Białej busem punktualnie o godzinie siódmej. Po około dwóch godzinach jazdy byliśmy już na miejscu, na początku wędrówki przy zielonym szlaku. Poprzednio miejscem startu i mety była Łopuszna, dzisiaj była nim Obidowa. A więc znów inny szlak, znów coś nowego, tylko… pogoda ta sama.
Wyruszyliśmy żwawo mokrym i błotnistym szlakiem najpierw do schroniska „Na Starych Wierchach”, położonego na wysokości 980 m n.p.m. Po krótkim odpoczynku ruszyliśmy dalej innym, bo czerwonym szlakiem na Turbacz (1310 m n.p.m.), też pełnym błota, a jakże by nie po trzydniowych opadach! Tuż przy szlaku, za Obidowcem, zatrzymaliśmy się na chwilę przy pomniku upamiętniającym tragiczną katastrofę samolotu sportowego, w której zginęła Anna Skalińska z Gdańska. Było to w dniu 25 maja 1973 roku, a więc dokładnie 40 lat i jeden dzień temu. W tym miejscu należy się chwila zadumy…
Sam szczyt Turbacza zrobił na nas smutne wrażenie. Zastaliśmy tu las chory i prawie wymarły, pełen sterczących i wyschniętych szkieletów drzew, a wśród nich betonowy wysoki słup pomiarowy. Przy nim zrobiliśmy sobie pamiątkowe zdjęcia, wszak byliśmy na wierzchołku Turbacza – najwyższej kulminacji całego pasma Gorców. Schronisko „Na Turbaczu” im. Wł. Orkana jest już tuż, tuż, jeszcze tylko 600 metrów… Położone jest ono na wysokości 1280 m n.p.m. w górnej części Hali Długiej na Polanie Wolnicy. W schronisku odpoczęliśmy przy herbacie i dobrej kawie. Kto był bardziej głodny mógł zjeść gorącą zupę, albo jeszcze coś lepszego. Było sympatycznie, tak jak jest w każdym polskim, górskim schronisku.
Po około godzinnym odpoczynku rozpoczęliśmy zejście do Obidowej kierując się szlakami najpierw żółtym do Bukowiny Miejskiej, potem czarnym do Bukowiny Obidowskiej i dalej zielonym szlakiem do końca dzisiejszej wędrówki. Zrobiliśmy więc ładną pętlę szlaku turystycznego, który – jak zapewniła nas przewodniczka Agnieszka Wojnowska – jest tak bogaty w przepiękne widokowe miejsca, że trzeba tu, po tych gorczańskich szlakach stale chodzić i chodzić – jak się okazuje – cierpliwie chodzić!
Zanim jednak zeszliśmy z gór, zatrzymaliśmy się na chwilę przed schroniskiem. Pamiątkowe wspólne zdjęcie do kroniki PTT to przecież sprawa niemal obowiązkowa. „Spojrzeliśmy” jeszcze chociaż na krótko w naszej wyobraźni z najwyższego szczytu Gorców na okoliczną panoramę. No bo jak informują liczne przewodniki po Gorcach, z najbliższego otoczenia schroniska na Turbaczu roztacza się niezwykle interesująca panorama: Długa Hala, Mostownica, Jaworzyna Kamienicka, rozłożysty grzbiet Kudłonia, Kiczora, Beskid Wyspowy, gniazdo Lubania, Pieniny, imponujący łańcuch szczytów tarzańskich: Tatry Bielskie, za nimi Kieżmarski Szczyt, Łomnica, Durny Szczyt, masywny Lodowy i stożek najwyższego szczytu tatrzańskiego – Gerlacha… Oj, byłoby co oglądać! Westchnęliśmy więc głęboko, no bo znów nie mieliśmy szczęścia do pogody. To wszystko było, na pewno było, ale… gdzieś tam za chmurami, niestety! Może uda nam się tę panoramę zobaczyć za trzecim razem?
Jednak duch prawdziwego turysty nie powinien rozpaczać z powodu marnej pogody, i tak też było dzisiaj z nami. Wprawdzie po wyjściu ze schroniska zaczął padać deszcz, taki lekki, słaby, ale jednak deszcz, więc ubrani w kolorowe peleryny ruszyliśmy w drogę powrotną zatrzymując się najpierw przy Krzyżu – nowym pomniku poświęconym tym, którzy walczyli w Gorcach w latach 1942–1949 o niepodległość Polski i wolność człowieka z niemieckim i komunistycznym zniewoleniem. Byliśmy również w Kaplicy Papieskiej pełnej pięknej historii, o której można by w tym miejscu wiele napisać. Tu na szczęście deszcz już przestał padać.
Schodząc nikt z nas nie narzekał na słabą widoczność, nikt nie narzekał na błoto, na mokrą i śliską ścieżkę, nikt nie narzekał na cokolwiek. Fajna i dzielna grupa młodych i starszych członków i sympatyków Oddziału PTT w Bielsku-Białej już pod koniec wycieczki snuła dalsze plany turystyczne, wszak bez gór naprawdę trudno im jest czasem żyć!
Na koniec tego opisu muszę specjalnie wyróżnić 9. letnią Wiktorię, która swoją kondycją, zapałem, z uśmiechem i bez żadnych narzekań dorównywała kroku jakże dzielnie nam wszystkim, wielokrotnie od niej starszych. Wypada pogratulować Wiktorii, a także jej Mamie Angelice w Dniu Matki, pięknego wspólnego wejścia na Turbacz. Wiktorii zaś, a także nam wszystkim, wypada życzyć kolejnych wejść na następne szczyty górskie. Do zobaczenia na szlaku!

CS
.

nasza grupa przed schroniskiem PTTK na Turbaczu