Oddział PTT w Bielsku-Białej

Wieczorem, 19 grudnia, byliśmy słuchaczami (i widzami) interesującej prelekcji „Athos i Chaldidiki”, której autorami byli Brygida Kamińska i Bartłomiej Szczurkowski.
Głównym bohaterem był Bartłomiej, który w 2023 r. dwukrotnie odwiedził Athos. Brygida nie mogła tego dokonać, gdyż od roku 1064 Athos jest zamknięty dla kobiet, a nawet dla zwierząt hodowlanych płci żeńskiej.
Athos to nazwa półwyspu, jednego z trzech wysuniętych w Morze Egejskie „palców” półwyspu Chalkidiki; to również nazwa najwyższego na półwyspie szczytu (2033 m n.p.m).
Powierzchniowo Athos liczy 360 km2 (jest 3-krotnie większy od powiatu bielskiego).
Na półwyspie Athos założona została przed wiekami teokratyczna republika mnichów prawosławnych rządząca się do chwili obecnej swoimi prawami. W skład republiki wchodzi 20 monastyrów i przynależnym im skitów i kelli.
Centralna władza Athos jest sprawowana przez Święte Zgromadzenie, które liczy 20 przedstawicieli klasztorów Athos i spotyka się na posiedzeniach dwa razy w tygodniu.
Mnisi nieszczególnie życzą sobie dużej ilości gości zaglądających w ich życie religijne i prywatne, uważają, że na Athosie nie ma ruchu turystycznego, a wszyscy odwiedzający to pielgrzymi, którzy mogą przebywać nie dłużej niż 3 dni. Ograniczają też dzienną ilość wjeżdżających gości do 100 prawosławnych i 10 nie ortodoksów.
Bartek podczas pierwszej podróży szedł w poprzek półwyspu odwiedzając między innymi monastyry: Pantoktatoros, Stavronikita, Iviron. W swej opowieści akcentował przeżycia duchowe, jakie zaznał w zetknięciu z ortodoksyjnym obrządkiem miejscowych.
Drugi jego pobyt na półwyspie to zdobycie wierzchołka Athos i wspomnienia z tym związane, zwiedzenie monastyrów zachodniego wybrzeża półwyspu leżących u podnóża góry.
Opowiadanie jego uzupełniała Brygida, która w czasie oczekiwania na mężczyznę nie pozostawiała bezczynna, zwiedzając pozostałe atrakcje Chalkidiki.
Prelekcja trwała wyjątkowo długo (2,5 godziny), jednak nie było osób wychodzących wcześniej, co najlepiej świadczy o poziomie prezenterów.

Paweł Kliś

w trakcie prelekcji

Celem sobotniej wycieczki była Wielka Czantoria, jeden z głównych szczytów w Beskidzie Śląskim o wysokości 995 m n.p.m.. Dziesięcioosobowej wycieczce przewodził Witek Kubik.
Ruszać na szlak mieliśmy z czeskiej miejscowości Nydek. Słynie ona z zabytkowego, drewnianego kościółka pod wezwaniem św. Mikołaja. Wybudowali go ewangelicy w 1576 roku, ale później, w okresie kontrreformacji, przejęli go katolicy.
Witek opowiedział ciekawą i śmieszną historię, jaka zdarzyła się tej miejscowości. W latach 60-tych ubiegłego wieku na szczycie pobliskiej Czantorii odbyło się spotkanie tutejszych radnych z przedstawicielami władz Ustronia i Wisły. Zrodziła się wtedy idea powołania, na wzór San Marino, niezależnej republiki San Beskido, w skład której miały wchodzić Wisła, Ustroń i Nydek. Kilka dni później nadarzyła się okazja, aby pomysł wcielić w życie. W Nydku odbywał się festyn, którego główną atrakcją była karuzela. Podczas jednego z wieczorów podchmielona grupa wracająca jak co dzień z gospody „Pod lipami” postanowiła się na niej zabawić. Za butelkę wódki namówili właściciela, aby ją uruchomił. Ten się zgodził, a zmęczony mocnym trunkiem zasnął zapominając o zabawowiczach. Dopiero rano, po całonocnym wirowaniu na ledwo żywych amatorów nocnych wrażeń, natrafili ludzie idący do pracy. Władze republiki nadały bohaterom tego zdarzenia honorowe tytuły „lotnika kosmonauty republiki San Beskido” i wystawiły im pomnik – rakietę. Niestety, dzisiaj nie ma już śladu po pomniku. Został usunięty na początku lat 90, gdyż za bardzo kojarzył się z komunistyczną władzą.
Ruszyliśmy najpierw czerwonym szlakiem, mijając ogromną halę, z której rozpościerały się widoki na okoliczne góry. Z drogi wiodącej przez przysiółek Zakamen, odbiliśmy do miejsca, gdzie protestanci odprawiali tajne nabożeństwa, co zostało upamiętnione tablicą ku czci ewangelickiego kaznodziei Jerzego Trzanowskiego. Dalej skręciliśmy na szlak niebieski, który doprowadził nas w bajkowej, zimowej scenerii do Chaty Čantoryje.
W chacie miłe zaskoczenie: spotkaliśmy naszych znajomych spod Warszawy, poznanych na wspólnych wycieczkach organizowanych przez bielskie PTT, a zarazem członków naszego Oddziału: Przemka i Sylwię. I niemiłe zaskoczenie: w chacie nie wolno spożywać własnego prowiantu, nie ma możliwości skorzystania z toalety, a i nawet szef okazał się też niezbyt miły. Posiedzieliśmy przy herbacie i piwie, pogadaliśmy.
Przed dalszą drogą, założyliśmy raczki i zielonym szlakiem, w śniegu, ruszyliśmy w kierunku Ustronia Poniwiec, mijając górną stację wyciągu narciarskiego. Przy dolnej stacji na parkingu stał bus, początkowo myśleliśmy, że to był nasz, ale wszyscy zgodnie stwierdzili, że jednak nie nasz. Witek przedzwonił do naszego pana kierowcy, żeby podjechał z dołu pod wyciąg i wtedy okazało się, że stoimy przy busie, który okazał się jednak naszym.
Jeszcze posiedzieliśmy chwilę w barze i ruszyliśmy w drogę powrotną. W Bielsku-Białej byliśmy o godz. 15:00. Dziękujemy Witku za fajną wycieczkę i za wiedzę o tamtych terenach, którą nam przekazałeś.

A.G.

przy Chacie pod Wielką Czantorią

W sobotę, 16 grudnia 2023r. wybraliśmy się na wycieczkę górską w Beskid Śląski.
Busem Wispol pojechaliśmy z Bielska-Białej na Przełęcz Kubalonkę z przesiadką w Wiśle.
Początek wycieczki miał miejsce u miłej kol. Marty na kawie w karczmie Kubalonka, skąd ruszyliśmy czerwonym szlakiem na przełęcz Szarculę i dalej na Stecówkę, skąd drogą leśną dotarliśmy do Pietraszonki. Dalej ruszyliśmy zielonym szlakiem przez przysiółki Łączyca, Zaolzie i Złoty Groń do Istebnej. Na szlaku padał śnieg, a temperatura wynosiła -0,1⁰C. Łącznie pokonaliśmy dystans 12,45 km z sumą podejść wynoszącą 102 metry.
Na obiad zatrzymaliśmy się w karczmie Olza, gdzie zjedliśmy placki ziemniaczane za 20 zł. Następnie busem Wispol zjechaliśmy do Wisły, gdzie byliśmy na Jarmarku Świątecznym oraz na kawie i ciastku w Delicjach.
Do Bielska-Białej wróciliśmy busem Lajkonik o godzinie 17:30.

Tadeusz Budny

przy wyciągu na Złoty Groń