Oddział PTT w Bielsku-Białej

Siódma prelekcja tego sezonu odbyła się 16 października, jak zwykle w siedzibie bielskiego PTT. Tym razem przenieśliśmy się 550 km na południowy zachód, na granicę włosko-słoweńską. Na licznie zgromadzonych uczestników czekały duże przewyższenia, rozmaite ferraty, skały wapienne i niezmierzony entuzjazm naszej prelegentki. W sierpniową podróż w Alpy Julijskie zabrała nas Martyna Ptaszek.
Jej spojrzenie było niezwykle cenne szczególnie dla słuchaczy, którzy nie mieli okazji uczestniczyć w takiej wyprawie, gdyż sama pierwszy raz zmierzyła się z Alpami. Porównując je do rodzimych Tatr zwróciła uwagę na szczegóły, które mają duże znaczenie dla bezpiecznego wędrowania, a które nie są tak oczywiste. Podróż w tak wymagający teren rozpoczyna się na długo przed zrobieniem pierwszego kroku!
Po części poświęconej przygotowaniom i przedstawieniu ekipy Martyna przeszła do relacjonowania wędrówki. Zapierające dech w piersiach panoramy na wysokościach przekraczających 2500m przekładane były zdjęciami ze wspinaczki. Szóstka wędrowców, z uśmiechami na ustach, siedzących na skalistych szczytach, zachęcała do podjęcia wyzwania. Fotki uchwycone na ferratach ukazywały śmiałków niestrudzenie pokonujących skalne ściany przy asekuracji klamer, łańcuchów i drabinek.
Pomimo stosunkowo wielu schronisk czasy przejścia szlaków były długie, a nasi poszukiwacze przygód musieli zrezygnować z kilku szczytów ze względu na prognozy pogody. Część slajdów przedstawiała przetaczające się przez przełęcze ciężkie, burzowe chmury. Większość dni jednak cieszyła słoneczną pogodą, a sporym zaskoczeniem były zachwycające zdjęcia przedstawiające ukwiecone łąki! Znienacka pojawiały się również rozległe płaty zalegającego śniegu, przypominające o wysokości na jakiej poruszali się wędrowcy.
Dziękujemy serdecznie wszystkim za przybycie, a w szczególności Martynie za podzielenie się z nami niesamowitymi przeżyciami. Czekamy z niecierpliwością na obiecaną prelekcję z wyprawy na Grossglocknera! Wygląda na to, że jeden ze słuchaczy miał okazję spotkać naszych wędrowców podczas tego wyjazdu. Życzymy wszystkim więcej takich zbiegów okoliczności! Zapraszamy na następną prelekcję, która odbędzie się 23 października o 18:00, jak zwykle przy ul. 3 Maja 1.

Grzegorz Pabian
.

wtorkowa prelekcja zgromadziła wielu słuchaczy

.

W pogodny jesienny dzień grupa 50 osób wraz z przewodnikiem Witkiem wyruszyła na spotkanie z Radegastem. Nazwa ta wielu osobom kojarzy się z marką piwa typu pilzneńskiego o lekkim zrównoważonym smaku słodowo-chmielowym (podaję za Wikipedią). Ale uporządkujmy pojęcia. Radegast to szczyt o wysokości 1105 m n.p.m. w Beskidzie Śląsko-Morawskim, na którym znajduje się pomnik słowiańskiego boga Radogosta, zwanego inaczej Radegastem. Na zachód od niego wznosi się Radhost (1129 m n.p.m.), a na wschód znajduje się popularna w tym rejonie przełęcz Pustevny. Radhost z Pustevnym połączony jest bardzo ruchliwym pieszym traktem i to był cel naszej niedzielnej wycieczki. W trakcie dojazdu nasz przewodnik nawiązał do obecnie obchodzonych rocznic w latach, które kończą się cyfrą 8. Są to:

• Rok 1918 – powstanie Czechosłowacji w dniu 28.10.1918 r. i odzyskanie niepodległości przez Czechów po 300 latach panowania Habsburgów w Królestwie Czeskim. Niewiele wcześniej, w dniu 19.10.1918 r. powstała Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego, a w dniu 31.10.1918 r. miał miejsce zamach wojskowy przeprowadzony przez polskich oficerów w Armii Austriackiej pod dowództwem por. Klemensa Matusiaka i przejęcie przez Polaków władzy militarnej w Cieszynie, w którym stacjonowało sześć tysięcy żołnierzy;
• Październik roku 1938 – rozpad Czechosłowacji i zajęcie przez Wojsko Polskie Zaolzia i równoczesna korekta granicy ze Słowacją na korzyść Polski na Orawie i Spiszu;
• W tym roku obchodzimy również 50 rocznicę udziału Ludowego Wojska Polskiego w interwencji wojskowej Układu Warszawskiego dławiącego reformy „Praskiej Wiosny” 1968 roku.

Autobus został na parkingu w Trojanovicach-Raztoce, a my wraz z panem kierowcą, co nieczęsto się zdarza, wyruszyliśmy na szlak. Przewodnik poprosił o wzmożoną uwagę na trasie, albowiem z góry mogli zjeżdżać „kolobieżkarze”, czyli turyści na hulajnogach. Na grzbiecie powitał nas dość silny wiatr, widok na Vsetinskie góry i Jaworniki był trochę zamglony. Przed nami schronisko pod szczytem Radhost. Zostało ono zbudowane przez Pohorską Jednotę Frenstadt, czyli pierwsze w Czechach stowarzyszenie turystyczne, które podobnie jak nasze PTT sprzeciwiło się aktywności w Beskidach stowarzyszeniu Beskidenverein. Radhost to także symboliczna góra Czechów i w związku z tą okolicznością postawiono tu kaplicę Cyryla i Metodego, którą mieliśmy okazję obejrzeć w środku. Przed kaplicą stoi dumnie posąg obu świętych.
Obok schroniska zbudowano zdrowotną ścieżkę, na której kamyczkach i innych przeszkodach mieliśmy okazję wymasować nasze zbolałe stopy.
Wyruszyliśmy w kierunku Pustevnego. Mijały nas tłumy turystów, ich ogromna ilość wzięła się stąd, że na przełęcz tę można wjechać z drugiej strony samochodem. Po drodze zachwyciły nas piękne widoki podkreślone przez złocące się o tej porze drzewa. Mniej więcej w połowie drogi do Pustevnego stoi realistyczny pomnik boga Radogosta. Był to bóg Słowian Połabskich, a jego nazwa wzięła się ponoć od słów rad – miły i gost – gość. Czyli bóg opiekujący się gośćmi.
Końcowym etapem naszej wędrówki była przełęcz Pustevny. Miejsce bardzo ruchliwe, z wieloma barami i restauracjami, górna stacja wyciągu krzesełkowego z Trojanowic. Ale najpiękniejszym obiektem, obecnie w odbudowie po pożarze jest kompleks schronisk turystycznych Mamenka i Libuszin autorstwa Duszana Jurkowicza. Wewnątrz znajdował się unikalny malowany sufit, który niestety po pożarze przestał istnieć.
Pora na zejście w dół. Bardzo stromą ścieżką cała grupa dzielnie zeszła z powrotem do autobusu. Na zakończenie wycieczki przewodnik Witek zawiózł uczestników do kościółka pod wezwaniem św. św. Prokopa i Barbary przeniesionego z Rusi Zakarpackiej do Kunczic pod Ondrzejnikiem, a potem do minibrowaru i restauracji „U Koniczka” w Vojkovicach, gdzie w miłym nastroju wycieczka została podsumowana.

Teresa Kubik
.

W niedzielny, niezbyt wczesny poranek liczna grupa zachęcona piękną, jesienną pogodą i niezbyt wymagającym szlakiem zebrała się standardowo na dolnej płycie dworca PKS. Nasz przewodnik Witek Kubik na wstępie zaznaczył, że wycieczka będzie miała raczej charakter krajoznawczo-gastronomiczny. Szybkobiegacze dostali wyraźny sygnał, że tego dnia nie należy się spieszyć, a nadawanie tempa wędrówki zostało powierzone najmłodszej uczestniczce Elizie.
Na Radhošť ruszyliśmy z Trojanowic-Raztoki, z parkingu pod dolną stacją wyciągu krzesełkowego. Zielony szlak łagodnie wyprowadził nas na grań, z której skręciliśmy w prawo, by udać się do pochodzącej z końca XIX w. Kaplicy świętych Cyryla i Metodego. Przy kaplicy znajduje się rzeźba dłuta Albína Poláška przedstawiająca świętych, pod którą uwieczniliśmy nasz pobyt pamiątkowym zdjęciem z banerem. Dzięki sprzyjającej pogodzie ze szczytu mogliśmy podziwiać rozległą panoramę. Kaplicę zastaliśmy początkowo zamkniętą, więc ochoczo zawróciliśmy sprawdzić, co ma nam do zaoferowania działające od 1907 r. schronisko Radegast. Warto było zrobić przerwę gastronomiczną, bo w międzyczasie kaplica została otwarta i mogliśmy zobaczyć jej wnętrze wraz z marmurowym ołtarzem Cyryla i Metodego, a niektórzy skorzystali z możliwości wejścia na dzwonnicę.
Z Radhošťa ruszyliśmy spacerową trasą na Radegast – kolejny cel naszej wędrówki. Podążając niebieskim szlakiem dotarliśmy do monumentalnej kamiennej rzeźby pogańskiego bożka Radogosta. Posąg ten, owiany legendą, budzi respekt i zainteresowanie wszystkich przechodniów. Dalej droga powiodła nas w kierunku przełęczy Pustevny, lecz nie omieszkaliśmy zatrzymać się na trasie przy drewnianej ambonie zwanej Cyrilką, z której rozpościera się widok na przełęcz wraz z jej zabudowaniami.
Na przełęczy znów przerwa gastronomiczna na knedliki, hranolki, bramborkowe placki oraz inne specjały czeskie. Podjadając nasze oczy mimowolnie kierowały się na okazałe budynki projektu Dušana Jurkoviča, który zasłynął jako twórca stylu narodowego w czeskiej architekturze. Niestety, schroniska Libušín i Maměnka uległy spaleniu i obecnie trwa ich odbudowa i rekonstrukcja.
Z przełęczy Pustewny czekało nas jeszcze ostre zejście niebieskim szlakiem do Raztoki i wydawać by się mogło, że kres zwiedzania, ale Witek miał dla nas jeszcze niespodziankę. Zatrzymaliśmy się w Kunčicach pod Ondřejníkem, gdzie stoi piękna bojkowska cerkiew będąca dziś kościołem katolickim św. Prokopa i Barbary, natomiast w środku stare klimaty obrządku wschodniego z ikonostasem na czele. To była kolejna bardzo udana wycieczka członków i sympatyków PTT.

GŻ
.

przed kaplicą pw. Świętych Cyryla i Metodego na Radhoście

Trzech członków naszego Oddziału z okolic Skoczowa postanowiło wybrać się w ten weekend w Karkonosze. Poniżej relacja z wyjazdu na Śnieżkę:

Korzystając z uroku pięknej i słonecznej jesieni postanowiliśmy wybrać się w Karkonosze. Naszym celem było zdobycie Śnieżki. Wyjeżdżając zostawiliśmy nasze Beskidy ciche i senne. Im bliżej celu, aura zaczęła się zmieniać ze spokojnej w wietrzną.
Po dotarciu do Karpacza wiało już mocno, co budziło lekkie zaniepokojenie. Wyruszyliśmy z Karpacza Górnego w kierunku schroniska „Samotnia”. Poranne słonko rozświetlało szlak ukazując piękno kolorów tegorocznej jesieni. Docieramy nad Mały Staw cały czas podziwiając przepiękne widoki. Lekko zziębnięci, w uroczym schronisku raczymy się gorącą herbatką. Po krótkim postoju maszerujemy dalej odwiedzając położone wyżej schronisko „Strzecha Akademicka” celem odbicia pieczątek.
Ruszamy do wyznaczonego celu w porywistym wietrze, ale pełni zachwytu z widoków, które nam towarzyszą. W oddali widać Śnieżkę w pełnej krasie, poniżej schronisko „Dom Śląski”. Na trasie zaczynają się pojawiać turyści. Omijamy schronisko, które odwiedzimy w drodze powrotnej i tu zaczyna się „zabawa” z porywistym wiatrem. Im wyżej, tym „weselej”. Fragmenty podejścia trzeba pokonywać wspomagając się łańcuchami, gdy „wesoły wiaterek” próbuje nas przewracać.
Wreszcie dochodzimy do szczytu i tu zabawa dopiero się zaczyna. By iść do przodu trzeba przyjąć postawę „kowboja”, tzn. na szeroko rozstawionych nogach. Można było zaobserwować latające czapki, za którymi uganiali się właściciele. By trochę ochłonąć wchodzimy do budynku czeskiej poczty, która raczej nie przypomina budynku, lecz skoro tak to nazwali nasi południowi sąsiedzi, tak musi być. W środku tłok, podbijamy książeczki GOT i tu ciekawy efekt… W porywach wiatru cała ta konstrukcja zaczyna się chwiać, więc nie pozostało nic innego jak opuścić to „ruchome” pocztowe cudo w obawie przed nabyciem „choroby morskiej”.
Oprócz wspomnianej poczty na szczycie znajduje się kaplica św. Wawrzyńca i sławne „talerze” obserwatorium meteorologicznego, które jest zamknięte. Można powiedzieć, że to ruina. Zaczynamy sesję zdjęciową. Widoki przy pięknej, słonecznej pogodzie są przecudne. Do głównego zdjęcia banerek PTT trzymamy mocno, gdyż wiatr próbuje nam go wyrwać, a stawiany przez niego opór chwieje nami jak źdźbłami trawy.
Schodząc mijamy cale rzesze turystów, którzy dzielnie walczą z porywistym wiatrem. zahaczamy o Dom Śląski, by podbić książeczkę GOT. Cel następny to formacja skalna Słonecznik . Idąc w jego kierunku podziwiamy panoramy oraz oba stawy – Mały i Wielki, a także oddalającą się Śnieżkę.
Po dotarciu do Słonecznika zaczyna się sesja fotograficzna, po której niczym „Angole” przystępujemy do… parzenia kawy na naszej słynnej kuchence, wzbudzając rozbawienie innych. Następny etap wędrówki to Pielgrzymy (1204 m n.p.m.) – kolejna formacja skalna, którą zaliczamy „fotografując”. Schodząc, obok szlaku mijamy skałki o nazwie Kotki. Skąd taka nazwa – trudno odpowiedzieć.
Całodniową wyprawę kończymy przy świątyni Wang. Odbywały się w niej jakieś uroczystości, więc nie udało nam się jej zwiedzić. Będzie jeszcze ku temu okazja.
Cel, jaki sobie obraliśmy został osiągnięty. Pogoda dopisała mimo porywistego wiatru. Zadowoleni wracamy w nasze Beskidy.

Andrzej Koczur
.

z oddziałowym banerem na szczycie Śnieżki

13 października 2018 r. w gościnnych progach Chyza u Bacy odbyło się X posiedzenie Zarządu Głównego PTT X kadencji. Zebranie, prowadzone przez wiceprezesa Zbigniewa Jaskiernię, poświęcone było sprawom bieżącym, działalności wydawniczej w związku z wydaniem 26. tomu „Pamiętnika PTT” oraz podsumowaniu V Konferencji Programowej PTT. W związku ze zbliżającymi się jubileuszami oddziałów z Chrzanowa i Radomia oraz koziańskiego koła PTT przyznano sześć Honorowych Złotych Odznak PTT z Kosówką.
Oddział PTT w Bielsku-Białej był reprezentowany przez prezesa Szymona Barona.

SB
.

uczestnicy posiedzenia ZG PTT przed Chyzem u Bacy

12 października br., przy przepięknej jesiennej pogodzie grupa działaczy Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego wzięła udział w V Konferencji programowej PTT, która odbyła się na Mładej Horze w Chyzie u Bacy. Byli przedstawiciele Oddziałów z Krakowa, Łodzi (obu), Nowego Sącza, Ostrzeszowa, Tarnowa, Sosnowca i Bielska-Białej. Nasz Oddział był reprezentowany przez Szymona Barona, Witolda Kubika i Andrzeja Ziółko.
Organizatorem Konferencji byli Koledzy z Oddziału w Sosnowcu, a dyskusję moderował Wiceprezes Zarządu Głównego PTT Zbigniew Jaskiernia. Dyskusja obejmowała 6 paneli:

1. Tradycje PTT. Odznaki PTT. Heraldyka. Majątek PTT. Historia PTT.
2. Model turystyki. Forma organizacji pracy PTT. Baza turystyczna. Kultura górska. Szkolenia.
3. Działalność gospodarcza. Reklama. Sponsoring.
4. Przewodnictwo. Klub Wysokogórski PTT. SN PTT. Współpraca zagraniczna PTT. GOT PTT.
5. Ochrona wartości zastanych – ekorozwój.
6. Wydawnictwa PTT. Edukacja turystyczna. Obecność PTT w społeczeństwie.

Byliśmy aktywni, a zwłaszcza Szymon, podczas zagadnień omawianych w panelu 5 (współpraca z Parkami Narodowymi, akcje sprzątania) oraz w panelu 6 (wydawnictwa PTT, szkolne koła PTT).
Organizatorzy, czyli Oddział w Sosnowcu, zafundowali uczestnikom spotkania porcję wędzonego prosiaka z kapustą, a Gospodarz Schroniska (Józef Michalik) fasolkę po bretońsku i placek z borówkami przygotowany na produktach pochodzących od mieszkańców Mładej Hory (jajka i jagody). Konferencja przebiegała w doskonałej atmosferze i większość uczestników pozostała na nocleg u Bacy, aby cieszyć się górami i piękną złotą jesienią. Nasza grupa postanowiła wrócić do Bielska-Białej, a ponieważ o tej porze roku zmrok zapada stosunkowo wcześnie, około godz. 18:30 w Dolinie Danielki drogę przebiegły nam 3 łanie. Kierowca (Szymek) był czujny i wykazał się dobrym refleksem, więc nie doszło do zderzenia i szczęśliwie wróciliśmy do domów.

AZ
.

uczestnicy V Konferencji Programowej PTT przed Chyzem u Bacy

Elbrus – najwyższy szczyt Kaukazu. Położony jest w zachodniej części głównego łańcucha Kaukazu, na terenie Kabardo-Bałkarii w Rosji niedaleko granicy z Gruzją. Jest najwyższym szczytem Rosji. Przez alpinistów przyjmujących inne granice Europy (grań główną Kaukazu), niż Międzynarodowa Unia Geograficzna i zdobywających Koronę Ziemi to Elbrus, a nie Mont Blanc, uważany jest za najwyższy szczyt Europy.
O tym właśnie opowiadał nam na wtorkowej prelekcji Ryszard Barteczko będący uczestnikiem czteroosobowej wyprawy w sierpniu 2018 roku na tym rosyjskim szczycie mierzącym 5642 m n.p.m. Dowiedzieliśmy się również o zachwycie wspaniałą, drogą i czystą Moskwą, jak i zdegustowaniu spowodowanym wywożeniem pseudo-alpinistów ratrakiem na prawie 5000 m n.p.m. co powodowało u większości niezaaklimatyzowanych „rzucaniem pawi” (wymiotów) – jak to Rysiu określił po drodze przez kolejne 600 m, a następnie zwożenie „zombiaków” przez czyhających tylko na łatwą kasę właścicieli skuterów śnieżnych.
Mnie osobiście bardzo zaciekawiło spotkanie przez Rysia schodzącego z Elbrusu Łukasza Supergana, który samotnie przeszedł 20000 km na trzech kontynentach i jest dla wielu podróżników (również dla mnie) ogromnym autorytetem, wzorem siły charakteru i pasji. Dziękujemy Panu Ryszardowi za ciekawą, kolorową i bardzo inspirującą kolejną wspaniałą historię.

Arkadiusz Kłaptocz
.

w trakcie prelekcji

6 października, realizując projekt „Korony Gór Polskich”, wybraliśmy się na dwudniową wycieczkę w Sudety – Góry Wałbrzyskie, Kamienne i Sowie, gdzie mieliśmy nocleg w schronisku „Orzeł”. Wyjechaliśmy spod szkoły około godziny 6:00. Przez część drogi pan przewodnik przybliżał nam cel i plan wycieczki, opowiadał ciekawostki i legendy o miejscu, do którego jechaliśmy. Około godziny 11.00 dojechaliśmy do punktu docelowego – schroniska „Andrzejówka”, skąd wyszliśmy na Waligórę (933 m) – najwyższy szczyt Gór Kamiennych. Następnie okrężną drogą, w ramach odpoczynku po wcześniejszych trudach, zeszliśmy do punktu wyjściowego. Cała trasa trwała około dwóch godzin. Po krótkim odpoczynku ruszyliśmy dalej, idąc szlakiem czerwonym. Doszliśmy do Przełęczy pod Turzyną, kierując się w stronę Skalnej Bramy, później do drogi 380, ostateczne dochodząc do Jedliny Zdrój, skąd odebrał nas bus. Przez cały dzień pogoda nam sprzyjała, więc wszyscy upamiętniali piękne widoki, ciesząc się i korzystając z okoliczności.
Do schroniska „Orzeł’ dotarliśmy około godziny 18:00, gdzie zjedliśmy obiadokolację, a następnie zmęczeni, aczkolwiek bardzo zadowoleni, poszliśmy spać.
Drugiego dnia pojechaliśmy busem do Jedliny Zdrój, na skrzyżowanie szlaku niebieskiego i żółtego. Z zapałem ruszyliśmy na Przełęcz pod Borową, gdzie mieliśmy pierwszy dłuższy postój. Następnie doszliśmy do Rozdroża pod Borową, a potem prosto na szczyt Borowej (853 m). Znajdowała się tam wieżą widokowa, umożliwiająca nam zobaczenie cudownego krajobrazu. Po odpoczynku, w wesołej atmosferze, zaczęliśmy schodzić. Pomimo stromego zejścia w całości dotarliśmy do Przełęczy Koziej. Stamtąd szliśmy z powrotem do miejsca startu, gdzie czekał na nas bus. Pełni wrażeń i wspomnień wróciliśmy do Bielska-Białej.

Monika Kołton, Natalia Trębla
.

uczestnicy wycieczki dla młodzieży na szczycie Borowej